Antoni Czyż

Antoni Czyż – urodzony 10 XI 1955 w Warszawie. Z racji korzeni rodzinnych czuje się polskojęzycznym Litwinem. Historyk literatury i idei, edytor, filmoznawca. Zajmują go wszystkie epoki. Uprawia też prozę poetycką. Jako pasjonat – zainteresowany muzyką, botaniką, etnobotaniką i geografią kulturową.

Cenny tom o mowie dawnych Polek

(Czytane:Halina Wiśniewska: Milczenie i pisanie małopolskich pań w wiekach XVI-XVIII. Lublin, Wydawnictwo UMCS, 2013, 369 s., ISBN 978-83-7784-376-5) 1. Nie jest jeszcze za późno, by pochwalić ten tom, choć się ukazał jakiś już czas temu, bo w roku 2013. Halinę Wiśniewską zajmują tu nadal – jak w pracach jej wcześniejszych – epoki dawne, ich język […]

Cenny tom o mowie dawnych Polek Read More »

O biografizmie w zgłębianiu mistyki

(Czytane: Wincenty Łaszewski: Boży szaleńcy. Niezwykłe losy polskich mistyków. Warszawa, Fronda, 2018, 310 s., ISBN 978-83-8079-017-9) 1. Bywają tomy, które budzą powikłane emocje. Cenny jest temat, jego powaga, zasadność, intelektualna potrzeba, aby tym się badawczo zająć i w spokoju zgłębiać. Mniej trafne już wydaje się ujęcie… Bywa tak i przy cennych książkach, kiedy obok radości

O biografizmie w zgłębianiu mistyki Read More »

Lata późne a piękne. O siedleckiej Nagrodzie Złotego Jacka – z melancholią

1. Nagła radość Szanowna Pani Profesor, obecna tu jako Prezes Siedleckiego Towarzystwa Naukowego[1]. Szanowni Państwo. Bardzo dziękuję za tak miłe, a – powiem wprost – nagłe i niespodzianie radosne wyróżnienie, które tu w Siedlcach całkiem mnie zaskoczyło, bo…. nie spodziewałem się znaku pamięci w roku mego siedleckiego jubileuszu. To jest pierwszy taki znak pamięci w tym mijającym

Lata późne a piękne. O siedleckiej Nagrodzie Złotego Jacka – z melancholią Read More »

Mahler i Szymanowski

Mahler jesieniądla Stanisława Szczęsnego, z pamięcią o naszym wspólnym wypadzie w piątek do Filharmonii Narodowej na IV symfonię Gustava Mahlera, bodaj w ciepłym kwietniu 1986 – wtedy jeszcze „Ogród” nie istniał… St.Szkoda wczoraj, że nie wybrałeś się w jesienny (choć to grudzień, na szczęście żadnej ohydy klimatycznej: ani mrozu, ani śniegu) wieczór sobotni do filharmonii,

Mahler i Szymanowski Read More »

Dwugłos o filmach

Podstawą tego tekstu jest przyjemność rozmowy. Bez zapalczywej rywalizacji. Bez kopania konkurencji. Bez walki w pośpiechu o górowanie nad kimkolwiek i czymkolwiek. A w niespiesznej radości obcowania z kulturą. Roland Barthes opisał w swej fundamentalnej książce Plaisir du texte – przyjemność tekstu, lektury2. Nas tutaj zajmuje radość rozmowy.Taki duch spokoju trwania i kojącej zgody na

Dwugłos o filmach Read More »

Profesor Libera trojako w pamięci

Pamięć chłopczykaZdzisław Libera pojawił się w polu mojej świadomości bardzo wcześnie.Najpierw zachował się w mej pamięci tylko w relacjach starszych, jeszcze nie jako profesor, ale poważny, jak wspominano w moim domu, narzeczony panny Heleny, późniejszej Liberowej. Jednak publikowane źródła biograficzne mówią, że ożenił się jeszcze podczas wojny. Zatem w domu Dziadków bywał (był?) już jako

Profesor Libera trojako w pamięci Read More »

Radość i żal: słownik pisarek średniowiecznych

Radość z tego tomu jest oczywista. I uzasadnia decyzję, by – mimo upływu czasu – książkę tę teraz ukazać i do jej lektury zachęcić!Wszystko to nakazuje trud autorki, iście benedyktyński, uszanować i docenić. I to mimo trudnawego (powiem celowo) pierwszego z tomem kontaktu. Bardzo długa (nad miarę!) tytulatura książki zapowiada przedsięwzięcie w zamyśle swym niezwykłe

Radość i żal: słownik pisarek średniowiecznych Read More »

Mortęska oswojona

Ta książka snuje historię intrygującą i żywą. Sięga w wiek XVI. Mówi o dawnych mniszkach i, zwłaszcza, o jednej wybitnej pośród nich. Mowa o benedyktynkach. Tematem jest ksieni Magdalena Mortęska (ur. 2 XII 1554 w Pokrzywnie – zm. 15 II 1631 w Chełmnie). Indywidualność mocna, osobowość charyzmatyczna, inicjatorka reformy życia zakonnego, entuzjastka książek, niepokorna myślowo,

Mortęska oswojona Read More »

Ludwika Szklińska (ok. 1715-1801) – Duchowna melodia. Pieśni nabożne

Mniszka benedyktyńska, poetka późnego baroku Ludwika Szklińska współtworzy krąg autorek dawnej Polski, a pośród piszących jest, obok innych, kolejną aktywną artystycznie zakonnicą – pogłębiając obraz ekspresji kobiet w kulturze polskiej. Wyłania się z badań rozległa już panorama kobiet piszących w dawnej Polsce, tak w rozumieniu dosłownym (to jest kształconych tak, by mogły czytać i pisać,

Ludwika Szklińska (ok. 1715-1801) – Duchowna melodia. Pieśni nabożne Read More »

O potrzebie personalizmu. Notatki jak najbardziej – na dziś

Drogą doświadczeń badawczych podąża ofiarowany Czytelnikowi nowy oto numer periodyku naukowego „Ogród”. To ścieżka pisma cierpliwie ponawiana od narodzin, od ogrodowych zawiązków. Badania, doznania duchowe i przeżycia jako radość uprawianej nauki i jej cel aż po dziś. Pomysł czasopisma rodził się, gdy umierał na dobre w Polsce, jak się sądziło, komunizm, a miał nastąpić, jak

O potrzebie personalizmu. Notatki jak najbardziej – na dziś Read More »