“Ogród”
– półrocznik humanistyczny
Półrocznik humanistyczny Ogród to wyjątkowy periodyk naukowy i literacki o interdyscyplinarnym charakterze. Publikujemy w nim rozprawy i eseje z zakresu humanistyki, zwłaszcza historii literatury i historii idei, także historii sztuki i filmoznawstwa o wyraźnym zróżnicowaniu metodologicznym. Odsłaniamy ciągłość kultury polskiej i europejskiej – od epok dawnych po współczesność. Zamieszczamy też naukowe edycje źródłowe utworów, w tym literatury stosowanej (okolicznościowej), także twórczość współczesną. Każdy numer posiada obszerny dział recenzji oraz ilustracje. Pórocznik Ogród istnieje nieprzerwanie od 1988 roku w numeracji ciągłej. Od numeru 31-34 wydawany również w formie elektronicznej.
Pobierz bezpłatnie najnowsze numery “Ogrodu”
- Numer 35-38 – plik PDF (17MB, 696 stron)
- Numer 31-34 – plik PDF (5MB, 701 stron)
Przeczytaj najnowsze teksty z Ogrodu
- Cenny tom o mowie dawnych Polek(Czytane:Halina Wiśniewska: Milczenie i pisanie małopolskich pań w wiekach XVI-XVIII. Lublin, Wydawnictwo UMCS, 2013, 369 s., ISBN 978-83-7784-376-5) 1. Nie jest jeszcze za późno, by pochwalić ten tom, choć się …
- „Prostowanie półprawd, przemilczeń i konfabulacji”„Prostowanie półprawd, przemilczeń i konfabulacji”[1] (Rec.: Zdzisław Jerzy Adamczyk: Manipulacje i tajemnice. Zagadki późnej biografii Stefana Żeromskiego. Warszawa, Czytelnik, 2017, 245 s., ISBN 978-83-07-03415-7) W roku 2017 nakładem warszawskiego wydawnictwa …
„Prostowanie półprawd, przemilczeń i konfabulacji” Read More »
- Troska o gniazdo(Rec.: s. Małgorzata Borkowska OSB: Oślica Balaama. Apel do duchownych panów. Kraków – Tyniec, Wydawnictwo Benedyktynów, 2018, 101 s., ISBN 978-8373-547-70-4; Justyna Melonowska: Ordo amoris, amor ordinis. Emancypacja w konserwatyzmie. …
- Dialog żywiołów – Kamień i muszelka Blandyny Łukomskiej-Świegockiej. Wokół debiutu1. Późny debiut? Z pojęciem debiutu kojarzymy zazwyczaj stopień niedojrzałości formalnej utworów wynikający z braku pisarskiego doświadczenia autora, który dopiero wstępuje na „scenę” życia literackiego[1]. Na plan drugi lub dalszy …
Dialog żywiołów – Kamień i muszelka Blandyny Łukomskiej-Świegockiej. Wokół debiutu Read More »
- Zainstalowani na wieczność – Bruno Schulz i Drohobycz (epizod łódzki). O wystawie w Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi poświęconej autorowi Sklepów cynamonowych i jego miastu oraz o łódzkich adresach artystyZainstalowani na wieczność – Bruno Schulz i Drohobycz (epizod łódzki). O wystawie w Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi poświęconej autorowi Sklepów cynamonowych i jego miastu oraz o łódzkich adresach artysty …
- O biografizmie w zgłębianiu mistyki(Czytane: Wincenty Łaszewski: Boży szaleńcy. Niezwykłe losy polskich mistyków. Warszawa, Fronda, 2018, 310 s., ISBN 978-83-8079-017-9) 1. Bywają tomy, które budzą powikłane emocje. Cenny jest temat, jego powaga, zasadność, intelektualna …
- Czy moralność ma płeć?(Rec.: Zuzanna Radzik: Emancypantki. Kobiety, które zbudowały Kościół. Kraków, Wydawnictwo WAM, 2018, 205 s., ISBN 978-83-277-1581-4) Zuzanna Radzik jest teolożką, publicystką „Tygodnika Powszechnego”, autorką bloga Żydzi i czarownice, absolwentką Collegium …
- Rec.: Chrześcijańskie fenomeny mistyczne. Słownik. Oprac. Luigi Borriello, Raffaele Di Muro. Tłum. Krzysztof StopaRec.: Chrześcijańskie fenomeny mistyczne. Słownik. Oprac. Luigi Borriello, Raffaele Di Muro. Tłum. Krzysztof Stopa. Kielce, Wyd. JEDNOŚĆ, 2018. 232 s., ISBN 978-83-7971-11-3. 1. Początek Mistyka, fenomeny mistyczne (stygmaty, lewitacje, lokucje, …
- Półrocznik „Witkacy!” – geniusz pięciokrotnie1. Instytut Witkacego Półrocznik „Witkacy!” jest to ogólnopolskie pismo naukowo-artystyczne poświęcone Stanisławowi Ignacemu Witkiewiczowi (1885-1939) i jego epoce. Ukazuje się od grudnia 2016. Dotąd wydrukowaliśmy (mam przyjemność należeć do Zespołu …
- Mozart, Don Giovanni, ich epoka1. Wyobraźnia i nowy tryumf rozumu Wolfgang Amadeus Mozart (1756–1791)… Krytycy piszący o kompozytorze – po wymienieniu podstawowych, choćby niewielu danych o nim: imion, nazwiska, głównych dat w krótkiej biografii, …
- Organy w kościele pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Okrzei,,Śpiewajcie Panu przy organach”, głosi napis wyżłobiony w drewnianej tablicy przytwierdzonej do balustrady chóru w jednym z kościołów dekanatu żelechowskiego. Cztery słowa opatrzone datą: ,,1896 r.” zdają się swoistym nakazem, …
Organy w kościele pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Okrzei Read More »
- Basia z Podlasia, „fiołkowa dama”. Barbara Wachowicz (1937-2018)Mam przed oczyma dedykację. Wypisała ją swą ręką w książce „Nazwę Cię – Kościuszko!” ze zbiorów biblioteki publicznej, gdzie pracuję. Czytam słowa utrwalone fioletowym – jakże by inaczej! – mazakiem: …
Basia z Podlasia, „fiołkowa dama”. Barbara Wachowicz (1937-2018) Read More »
- Profesor Halina Wiśniewska (1931-2018) – językoznawca wierny literaturze(Rec.: Halina Wiśniewska: Polszczyzna w utworach Elżbiety Drużbackiej poetki saskiej (1698-1765). Rozważania lingwistyczno-kulturowe. Lublin, UMCS, 2016, 250 s., ISBN 978-83-7784-718-3) 1. W wierszu Żal w starości barokowa poetka Elżbieta Drużbacka, …
Profesor Halina Wiśniewska (1931-2018) – językoznawca wierny literaturze Read More »
- Pola leksykalno-semantyczne w relacji: język ogólny a środowiskowy. O czasowniku szczekaćJęzykoznawcze teorie polowe, zapoczątkowane w Niemczech przed II wojną światową, w Polsce docenione w latach 60. i odtąd sukcesywnie rozpowszechniane, okazują się przydatnym narzędziem pracy badawczej w różnych dziedzinach nauki. Dotychczas …
- Antoni Kępiński i jego niezwykła monografia Poznanie choregoAntoni Kępiński (1918-1972) to wybitny lekarz psychiatra, ale także myśliciel. Jest twórcą wielu znakomitych książek, wartościowych i nowatorskich także jako autor pozycji z kręgu myśli humanistycznej – refleksji o człowieku. …
Antoni Kępiński i jego niezwykła monografia Poznanie chorego Read More »
- Herezja – droga dla nielicznych. Esej o myśleniu1. Początkowo tekst ten miał formę konspektu wystąpienia, jakie wygłosiłem podczas pewnej (tak to ujmę) biesiady intelektualnej. Potem, gdy treść konspektu konsultowałem ze specjalistami z różnych obszarów nauki, jeden z …
Herezja – droga dla nielicznych. Esej o myśleniu Read More »
- „Niezgodna zgodność” wspomnień pomarcowych emigrantów. Sabiny Baral Zapiski z wygnania i Lejba Fogelmana Warto żyćPorównanie […] nie może być żadnym wyróżnikiem, stanowi bowiem podstawę wszelkiej wiedzy. Halina Janaszek-Ivaničkowa[1] Dwa niedawno, w roku 2018, wydane wspomnienia pomarcowych emigrantów, Sabiny Baral i Lejby Fogelmana, współtworzą paradoksalną …
- O średniowiecznych polskich pieśniach pasyjnychO średniowiecznych polskich pieśniach pasyjnych[1] Od początków kulturę polską naznacza i przenika duchowość chrześcijańska, to jest rozpoznanie, rozumienie i przeżycie Chrystusa, który traktowany jest jako Odkupiciel człowieka, Redemptor hominis, jak …
- Jarosław Miciński i polemiki wokół puścizny autora Nietoty. Teksty i komentarzOd Redakcji: Jest to drugi zespół materiałów o Tadeuszu Micińskim, genialnym pisarzu Młodej Polski, publikowany w „Ogrodzie”. Pierwszy krąg tekstów: a. Agata Mickiewicz: Tadeusza micińskiego zapomniana przedmowa do powieści „Wita”. …
Jarosław Miciński i polemiki wokół puścizny autora Nietoty. Teksty i komentarz Read More »
- Antoniego Kossakowskiego, zwanego Moliwdą, Ułomek wierszów opisujący obraz życia wiejskiego. Tekst i komentarzOd Redakcji: W zamieszczonym niżej materiale dr Małgorzata Pawlata przedstawia edycję źródłową tekstu z epoki oświecenia. Autor tekstu, Antoni Kossakowski (ur. 12 X 1718 w Bielawiczach na Żmudzi – zm. …
- Nieznane listy Magdaleny Mortęskiej. Teksty i komentarz1. Wprowadzenie Uprzejmości pana Profesora Rafała Witkowskiego, który go odkrył, zawdzięczam tekst rękopisu nieznanego autora, a raczej kompilatora, pod długim tytułem: ŁAŃCUCH ZAKONNYCH WOLNOŚCI reformacji chełmińskiej reguły s. ojca Benedykta …
Nieznane listy Magdaleny Mortęskiej. Teksty i komentarz Read More »
- „Ogrodowy” poeta. O Jonaszu Kofcie w 30. rocznicę pożegnania autora PtakówW roku ukazania się pierwszego zeszytu czasopisma „Ogród”[1] odszedł jeden z najbardziej charakterystycznych polskich artystów – Jonasz Kofta. Ziemio, do której nie wrócę Ziemio pierwszej miłości Pewnie cię bardzo zasmucę …
„Ogrodowy” poeta. O Jonaszu Kofcie w 30. rocznicę pożegnania autora Ptaków Read More »
- Lata późne a piękne. O siedleckiej Nagrodzie Złotego Jacka – z melancholią1. Nagła radość Szanowna Pani Profesor, obecna tu jako Prezes Siedleckiego Towarzystwa Naukowego[1]. Szanowni Państwo. Bardzo dziękuję za tak miłe, a – powiem wprost – nagłe i niespodzianie radosne wyróżnienie, …
Lata późne a piękne. O siedleckiej Nagrodzie Złotego Jacka – z melancholią Read More »
- Ogród. Półrocznik humanistyczny, nr 35-38Pobierz bezpłatnie najnowszy numer półrocznika humanistycznego Ogród w wersji elektronicznej PDF. → Pobierz kwartalnik humanistyczny OgródPlik PDF / 696 stron / 17 MB Zapraszamy do zapoznania się ze spisem treści …
- Ogród. Kwartalnik humanistyczny, nr 31-34Ogród. Kwartalnik humanistyczny, nr 31-34 Pobierz bezpłatnie najnowszy numer kwartalnika humanistycznego Ogród w wersji elektronicznej PDF. Pobierz kwartalnik humanistyczny Ogród Plik PDF / 701 stron / 4,9MB Zapraszamy do zapoznania się ze spisem …
- Mahler i SzymanowskiMahler jesieniądla Stanisława Szczęsnego, z pamięcią o naszym wspólnym wypadzie w piątek do Filharmonii Narodowej na IV symfonię Gustava Mahlera, bodaj w ciepłym kwietniu 1986 – wtedy jeszcze „Ogród” nie …
- Dwugłos o filmachPodstawą tego tekstu jest przyjemność rozmowy. Bez zapalczywej rywalizacji. Bez kopania konkurencji. Bez walki w pośpiechu o górowanie nad kimkolwiek i czymkolwiek. A w niespiesznej radości obcowania z kulturą. Roland …
- Emancypantka, chrześcijanka, poetka: Iłłakowiczówna(Rec.: Joanna Kuciel-Frydryszak: Iłła. Opowieść o Kazimierze Iłłakowiczównie. Warszawa, Wydawnictwo Marginesy, 2017, 463 s., ISBN 978-83-65780-54-6)W wywiadzie dla Jedynki (Polskie Radio, Program I) autorka książki powiedziała: „Do napisania książki o …
Emancypantka, chrześcijanka, poetka: Iłłakowiczówna Read More »
- Nowa monografia o Marii DąbrowskiejNowa monografia o Marii Dąbrowskiej. (Rec.: Ewa Głębicka: Dąbrowska (nie)znana. Szkice. Warszawa, Wyd. Trzecia Strona, 2016, 471 s., ISBN 9788364526428). W przedmowie autorki czytamy, że Szkice są oparte w większości …
- Zaprzepaszczona szansa. O współczesnej edycji listów jezuickich misjonarzyRec.: Tomasz Szyszka: Listy różne ku chwalebnej ciekawości i chrześcijańskiemu zbudowaniu służące jezuickich misjonarzy z Ameryki Hiszpańskiej. [Transkrypcja tekstu i komentarz językowy: Stanisław Szczęsny]. Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 2015 …
Zaprzepaszczona szansa. O współczesnej edycji listów jezuickich misjonarzy Read More »
- Amerykańska wojna domowa w wybranych adaptacjach filmowych– adaptacjaNiemal każdy naród może poszczycić się doniosłym lub przełomowym wydarzeniem w swojej historii, którego charakter może mieć rozmaite, negatywne lub pozytywne zabarwienia. Tematy historyczne były, są i bez wątpienia …
Amerykańska wojna domowa w wybranych adaptacjach filmowych Read More »
- Cabiria – wśród arcydzieł kina niemego– dwa niezwykłe arcydziełaZanim zajmą nas Cabiria i Cenere jako arcydzieła sztuki filmowej, spróbujmy wytłumaczyć, jak włoskie kino nieme drugiej dekady XX wieku mogło stworzyć te właśnie dwa filmy w …
- W Muzeum LiteraturyW dzisiejszych czasach, w których zainteresowaniem młodzieży cieszą się głównie coraz nowocześniejsze technologie, pobyt w kulturalnych miejscach typu opera, teatr czy muzeum wydaje się archaicznym i, jakkolwiek brutalnie by to …
- W poszukiwaniu nowej formy wyrazu. Dwugłos o wystawie Miejska rewoltaJest rok 1918. Kończy się I wojna światowa, a na mocy Traktatu Wersalskiego Polska po 123 latach odzyskuje niepodległość. Rozentuzjazmowane tym faktem nadwiślańskie społeczeństwo upaja się wolnością. Znakomita większość obywateli …
W poszukiwaniu nowej formy wyrazu. Dwugłos o wystawie Miejska rewolta Read More »
- Grodno naukowe i artystyczne – wiosną 2017Grodno – miasto, w którym oddycha się historią. Jednak mieszkańcy twierdzą, że pomimo wielu istniejących tu historycznych nawiązań, jest to najbardziej europejskie miasto na Białorusi. Trudno nie zgodzić się z …
- Siedleckie epizody w życiu i pismach Bolesława Prusa. W 170. rocznicę urodzin pisarzaKażdy z nas powinien mieć dwie ojczyzny. Własną i poznaną, bo wtedy widzimy i lepiej, i pełniej. Łatwiej nam zobaczyć z innej perspektywy blaski i cienie własnej ojczyzny, ale i …
Siedleckie epizody w życiu i pismach Bolesława Prusa. W 170. rocznicę urodzin pisarza Read More »
- Renesansowa muzyka i poezja Sebastiana KlonowicaTrzy koncerty w WarszawieW końcówce 2017 roku dyrekcja i zespół Polskiej Opery Królewskiej zgotowały warszawskim melomanom, sympatykom muzyki dawnej, ale także ludziom starającym się o to, ażeby uczestniczyć w wydarzeniach …
Renesansowa muzyka i poezja Sebastiana Klonowica Read More »
- Profesor Libera trojako w pamięciPamięć chłopczykaZdzisław Libera pojawił się w polu mojej świadomości bardzo wcześnie.Najpierw zachował się w mej pamięci tylko w relacjach starszych, jeszcze nie jako profesor, ale poważny, jak wspominano w moim …
- Zdzisław Libera upamiętnionyW dniu 23 października 2017 roku na warszawskim Żoliborzu odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej wieloletniemu wykładowcy Uniwersytetu Warszawskiego Profesorowi Zdzisławowi Liberze (26 II 1913-26 III 1998).Tablica umieszczona została …
- W kolejce do wieczności. Pożegnanie Julii Hartwig5 maja 1986 roku Julia Hartwig zanotowała: W ostatnich tygodniach, dniach niemal, umiera jedna po drugiej kilka znakomitości z francuskiego i europejskiego świata […]. Wszyscy starcy niemal równocześnie stanęli w …
W kolejce do wieczności. Pożegnanie Julii Hartwig Read More »
- Językowa kreacja koncertu skrzypcowego w bajce Igora Sikiryckiego O komarze i orkiestrzeAutor poetyckiego utworu z wiele mówiącym podtytułem Bajka znaleziona w legowisku niedźwiedzia – Igor Sikirycki, używający pseudonimu Jerzy Gordon, urodził się 31 lipca 1920 roku w Brześciu nad Bugiem, a …
Językowa kreacja koncertu skrzypcowego w bajce Igora Sikiryckiego O komarze i orkiestrze Read More »
- Recenzja – Karol i Zofia Zierhofferowie: Polska a Europa w świetle nazw geograficznych.W roku jeszcze 2007, w ramach 32. tomu cyklu „Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych. Seria Językoznawcza”, ukazała się niezwykle wartościowa monografia, poświęcona Polsce i Europie, postrzeganym przez pryzmat nazw geograficznych.W roku …
Recenzja – Karol i Zofia Zierhofferowie: Polska a Europa w świetle nazw geograficznych. Read More »
- Poznańska konferencja pamięci Zofii ZierhofferowejRóżne są przyczyny, dla których pamięć o ludziach nie ginie, bywa wyrazista, albo przynajmniej zatrzymuje się w miejscu. Staje się wtedy ważnym świadectwem w czasie i przestrzeni ludzkiej o wiele …
Poznańska konferencja pamięci Zofii Zierhofferowej Read More »
- Wśród ciekawych nazw i wyrazów w europejskiej i polskiej przeszłości. Z profesorem Karolem Zierhofferem rozmawia Stanisław SzczęsnyStanisław Szczęsny: Szanowny Panie Profesorze, Czcigodny i Drogi Wuju. Jakie były początki onomastyki jako nauki ostatecznie należącej do językoznawstwa, ale też z niego celowo wyodrębnionej? A jakie główne etapy jej …
- Wygnańcy. Głos komparatystyTemat wygnania bardzo często pojawia się zarówno w literaturze jak i w życiu codziennym. Nie sposób wymienić tu całej literatury poświęconej emigracji czy wygnaniu ze względu na obszerną ilość tytułów. …
- Wciąż o Witkacym głoszą… Nowe dokonania w badaniach nad życiem i twórczością autora NienasyceniaStale, od lat okazuje się, że witkacologa nie jest dziedziną badań zamkniętą, jest wciąż żywa, gdyż kolejni badaczy zabierają w tej sprawie głos i nie chcą powtarzać treści Jana Błońskiego, …
- Strategie motywu psa w twórczości Kazimierza RatoniaUstalenia precyzujące Zaliczany do grona współczesnych poetów wyklętych Kazimierz Ratoń, to może nie jedna z najwybitniejszych, ale zdecydowanie jedna z najciekawszych sylwetek twórczych, jakie zapisały się na kartach rodzimej historii …
Strategie motywu psa w twórczości Kazimierza Ratonia Read More »
- Sacrum i profanum przestrzeni miejskiej: Officium Secretum. Pies Pański Marcina WrońskiegoPrzestrzeń miasta w literaturze zyskała na swym znaczeniu dopiero w połowie XIX wieku. Realistyczne ujęcie różnorodnych metropolii, które odwzorowuje topografię i architekturę pozwala na spacer z bohaterem po zakamarkach Warszawy, …
- Córka Wokulskiego Romana Praszyńskiego jako literacki patchworkCórka Wokulskiego to współczesna powieść wpisująca się w cykl utworów zafascynowanych wiekiem XIX, dostarczającym ogromnego materiału do postmodernistycznych przebieranek, kolaży oraz powtórzeń, typowych dla literackiego patchworku. Fascynacje tą epoką pogłębiają …
Córka Wokulskiego Romana Praszyńskiego jako literacki patchwork Read More »
- Jarosława Micińskiego wspomnienia o ojcu-pisarzu – dwie wersje (1928 i 1964)Jarosław Tadeusz Miciński (1898-1971), syn autora Nietoty, napisał dwa teksty wspomnieniowe o ojcu. Pierwsza relacja ukazała się w „Kurierze Polskim” 7 czerwca (strona 6) i 10 czerwca (strona 4) 1928 …
Jarosława Micińskiego wspomnienia o ojcu-pisarzu – dwie wersje (1928 i 1964) Read More »
- Tadeusza Micińskiego zapomniana przedmowa do powieści WitaPowieść Tadeusza Micińskiego (1873-1918) Wita ukazała się drukiem jako książka już po śmierci pisarza. Została wydana osobno w roku 1926 przez Wydawnictwo Wacław Czarski i S-ka w Warszawie.Na początku pierwodruku …
Tadeusza Micińskiego zapomniana przedmowa do powieści Wita Read More »
- Radość i żal: słownik pisarek średniowiecznychRadość z tego tomu jest oczywista. I uzasadnia decyzję, by – mimo upływu czasu – książkę tę teraz ukazać i do jej lektury zachęcić!Wszystko to nakazuje trud autorki, iście benedyktyński, …
- Zapoznane dziedzictwo: Marianna MarchockaW 1939 roku Karol Górski ogłasza pionierską edycję Żywota Marianny Marchockiej, który określa edytorsko jako Autobiografię mistyczną (autorkę zaś, za dawną francuską wersją jej biografii, jako Annę Marię). Dzieła o …
- Mortęska oswojonaTa książka snuje historię intrygującą i żywą. Sięga w wiek XVI. Mówi o dawnych mniszkach i, zwłaszcza, o jednej wybitnej pośród nich. Mowa o benedyktynkach. Tematem jest ksieni Magdalena Mortęska …
- Ludwika Szklińska (ok. 1715-1801) – Duchowna melodia. Pieśni nabożneMniszka benedyktyńska, poetka późnego baroku Ludwika Szklińska współtworzy krąg autorek dawnej Polski, a pośród piszących jest, obok innych, kolejną aktywną artystycznie zakonnicą – pogłębiając obraz ekspresji kobiet w kulturze polskiej. …
Ludwika Szklińska (ok. 1715-1801) – Duchowna melodia. Pieśni nabożne Read More »
- O potrzebie personalizmu. Notatki jak najbardziej – na dziśDrogą doświadczeń badawczych podąża ofiarowany Czytelnikowi nowy oto numer periodyku naukowego „Ogród”. To ścieżka pisma cierpliwie ponawiana od narodzin, od ogrodowych zawiązków. Badania, doznania duchowe i przeżycia jako radość uprawianej …
O potrzebie personalizmu. Notatki jak najbardziej – na dziś Read More »